Bağ dokusu ve kas dokusundan köken alan iyi huylu tümörlerdir. Fibroid, fibromyom, leiomyom gibi isimerle de anılırlar. Çok büyük bölümü rahimde yer alır.Rahimin dışına doğru (Subseröz) , rahim duvarının içinde (intramural) ya da rahimin içine doğru (submüköz) büyüyebilirler. Bazıları da saplı olurlar (pendinküle)Her yaşta görülebilirler ama en sık 35 yaş civarında karşımıza çıkarlar. 1-2 cm den 1-2 kg a kadar olabilirler, literatürde 45 kg olan myom bildirilmiştir. Üreme çağındaki kadınların %20-25 inde görülebilirler ve çoğu kez bir yakınma yaratmazlar.
Bir hücreden başlar, büyür, portakal kadar olması 3 yılı alır. Kadınların yumurtalıklarından salgılanan östrojen hormonunun önemli bir etken olduğu bilinir, ama kesin nedeni bilinmemektedir. Endometrium hiperplazisi, endometrium kanseri (rahim kanseri olarak bilinir), ve endometriosis gibi östrojene bağlı olan hastalıklar myomu olan kadınlarda daha fazladır görülür. Bu nedenle östrojenle sıkı bir bağı vardır. Menopoza giren kadınlarda büyümesinin durması ve hatta küçülmesi bu nedenledir.
Myomun Belirtileri Nelerdir?
Kanama
Adet kanaması uzar ve kanama miktarı artar. Bunun nedeni myomun rahimin iç tabakası olan endometriuma bası yapması ve adet kanamasını oluşturan iç tabaka yüzeyini artırmasıdır. Hastalar çoğu kez anormal kanama Ya da kansızlık nedeniyle doktora başvururlar.
Ağrı
Myomu olan kadınlarda diğer önemli bir yakınma nedenidir. Genellikle adet sırasında ya da myomun iç kanaması ve hızlı büyümesine bağlı gelişen olaylarda, (iç kanama myomun dejene olması,) gebelikte gerilmeye bağlı ağrıları
Bası semptomları
İdrar torbasına bası yaparak, ya da vaginaya bası yaparak bazı rahatsızlıklar yaratabilir, sık veya ağrılı idrar yapma, vaginada dolgunluk, bağırsağa bası, ya da idrar kanallarına bası.
Kısırlık ve düşükler
Sıklıkla rahimin içinde ya da duvarında yerleşen myomlar kısırlığa neden olabilir, ama bunlarda çoğu kez anormal kanama da vardır. Bazen tüpe baskı yapıp dölenmeyi önler, bazen rahimin içini bozup bebeğin yerleşmesini engeller veya erken doğmasına neden olabilir. Bazen bebeğin doğum kanalına girmesini önler bazen de bebeğin ters gelmesine neden olur ve sonuçta sezaryana neden olur.
Gebelik ve myom:
Gebe kalabiliyorsa bir kadının myomu olması direkt bir operasyon nedeni değildir. Gebelikte biraz ağrı yapabilir. Ağrı kesiciler kullanılır, eğer operasyon gerekecekse doğumdan 3 ay sonrasına ertelenir. Myomlar nadiren ağrı dışında sorun yartır gebelikte. Düşük, bebeğin geliş şeklini bozabilir, doğumu zorlaştırabilir, ğlasenta myomun üzerine yerleşirse doğum sonrası ayrılmayabilir ve aşırı kanam yapabilir, çok nadiren bebekte kol bacak anormallikleri yapabilir. İlk başlangıçta gebelik gelip myomun üzerindeki endometriuma (bebeğin yerleştiği rahim iç tabakası) yerleşirse %75 olasılıkla problem çıkar.Gebelikte myom varlığı doğumu engelleyen bir sorun yaratmamışsa bir sezaryan nedeni değildir.
Kısır Hastalar ve Myom
Kısırlık tedavisinde myom ameliyatı kesin bir çözüm müdür?
Kısırların %2-3 ünde neden myomdur. Tüm diğer kısırlık nedenleri araştırılmalıdır. Eğer bir başka neden bulunamamışsa operasyon düşünülebilir. Myomlar binde 5 oranında leiomyosarkom denilen bir kansere dönüşebilirler. Hızlı büyürse, çok büyük ise şiddetli ağrı yapıyorsa, yumuşk ve muayenede ağrılı ise, menopoza karşın büyüyorsa kanserden şüphelenilmelidir.Menopozda myomlar genellikle küçülürler. Çünkü oluşmalarında etkili olduğu düşünülen östrojen hormonu menopozda çok azalmıştır. Ancak %10 hastada menopozda büyüme görülebilir.
İlaçla tedavisi mümkün değildir. Bazı ilaçlar küçülmesine neden olabilir, ama bu tedaviden çok zaman kazanmak için kullanılır. Opere edilemeyecek hastaların kan kaybını azalmak, operasyon öncesi myomu biraz küçültmek ve dolayısıyla operasyonda kanamayı azaltmak amacıyla ilaçlar kullanılabilir.
Myom tedavisi
Myomların bir yakınma yaratmıyorsa genellikle ameliyat edilmesine gerek yoktur. Ancak yukarıda anlatılan yakınmalar varsa ya da myom hızlı büyüyorsa, 7-8 cm den büyükse, opere edilir. Aksi halde 3-6 ay ara ile kontrol edilmesi yeterlidir.
Operasyonda nasıl bir ameliyat yapılacağı annenin yaşına çocuk isteğine, myom sayısı ve büyüklüğüne ve benzeri birçok konuya bağlıdır. Doktor ve hasta tüm olasılıkları konuşarak karar verir. Operasyonda ya myom veya myomlar alınır, ya da rahim alınır. Bunu en ideal yolu günümüzde artık kapalı operasyonlardır. (laparoskopi, ya da robotik cerrahi) Açık operasyonlar da tercih edilebilir, çok büyük ya da 3 ya da daha çok myom varlığında açık operasyon tercih edilmelidir. Bazan myomları vaginal yolla ya da histeroskopi ile de alınabilir.